BANGI, 25 JAMADILAKHIR – Ketika perbahasan mengenai pengiktirafan Sijil Peperiksaan Bersepadu (UEC) lebih menjurus kepada peluang pendidikan dan masa depan pelajar, isu ini juga mempunyai kesan besar terhadap kerangka pentadbiran negara.
Isu UEC menyentuh persoalan yang lebih asas, iaitu bagaimana kerajaan menetapkan peraturan bersama yang perlu dipatuhi oleh semua pihak, serta kesan jangka panjang apabila peraturan tersebut mula dilonggarkan.
Sejak awal pembentukan negara, sistem pendidikan kebangsaan diwujudkan sebagai satu rangka bersama yang menyatukan pelbagai aliran, kaum dan wilayah. Walaupun kepelbagaian dibenarkan, semua aliran utama masih bergerak dalam satu dasar yang bersifat kebangsaan, membolehkan sijil, kelayakan dan laluan kerjaya dinilai secara seragam oleh kerajaan dan majikan.
Pengiktirafan UEC cetus konflik
Isunya ialah UEC berada di luar kerangka tersebut. Kurikulumnya dibangunkan secara bebas, sistem pentaksirannya tidak tertakluk kepada piawaian kebangsaan, dan pelaksanaannya tidak berada di bawah kawal selia langsung kerajaan Persekutuan.
Justeru, apabila isu pengiktirafan dibangkitkan, persoalan sebenar bukan semata-mata mengenai kualiti akademik, tetapi sama ada negara bersedia menerima satu kelayakan rasmi yang tidak dibina dalam sistem yang kerajaan tetapkan.
Pakar bahasa dan pendidikan, Profesor Emeritus Datuk Dr Awang Sariyan, menegaskan bahawa pendidikan kebangsaan bukan sekadar urusan akademik, tetapi asas pembentukan kefahaman bersama dalam kalangan rakyat.
Menurutnya, sistem pendidikan kebangsaan berfungsi sebagai titik temu yang menyatukan bahasa, nilai dan kerangka pemikiran, manakala sistem yang bergerak di luar arus perdana berisiko berkembang mengikut hala sendiri jika tidak disepadukan.
Kebimbangan ini menjadi lebih jelas apabila dilihat dari sudut pengurusan dasar. Dalam amalan pentadbiran, keputusan yang dibuat atas alasan pengecualian jarang kekal sebagai kes terpencil. Apabila kerajaan mengiktiraf satu sijil di luar sistem kebangsaan, ia secara tidak langsung mengubah kaedah penilaian kelayakan yang sebelum ini berasaskan satu rujukan bersama.
Gugat usaha perkukuh bahasa Melayu
Felo Kanan Majlis Profesor Negara, Profesor Emeritus Datuk Dr Teo Kok Seong, menyatakan bahawa pengiktirafan UEC tanpa penyeragaman boleh mengukuhkan kewujudan sistem pendidikan yang berjalan seiring, tetapi tidak bertemu.
Menurut beliau, keadaan ini menyukarkan usaha memperkukuhkan bahasa Melayu sebagai bahasa ilmu dan pentadbiran, kerana bahasa tidak lagi berfungsi sebagai asas bersama dalam pembinaan kepakaran dan kerjaya.
Implikasinya turut dirasai dalam sektor pentadbiran dan pasaran kerja. Walaupun terdapat pandangan bahawa pengiktirafan UEC boleh dihadkan kepada sektor swasta atau pengajian tinggi, realitinya dasar kerajaan beroperasi secara berlapis.
Apabila sesuatu kelayakan diiktiraf oleh kerajaan, tekanan akan muncul supaya ia diterima dalam latihan profesional, skim pensijilan dan pelbagai laluan kerjaya lain, termasuk yang berkait secara tidak langsung dengan sektor awam.
Kualiti akademik bukan segala-galanya
Penyokong UEC berhujah bahawa kualiti akademik dan kejayaan graduan UEC melanjutkan pelajaran ke luar negara membuktikan sijil tersebut wajar diiktiraf, malah menegaskan bahawa pengiktirafan boleh dilaksanakan secara terhad tanpa menjejaskan sistem kebangsaan.
Namun dalam pengurusan awam, kualiti akademik semata-mata bukan satu-satunya ukuran. Persoalan utama ialah keseragaman rujukan dan kejelasan peraturan. Apabila sesuatu sijil diiktiraf oleh kerajaan, ia tidak lagi dilihat sebagai kes khas, sebaliknya menjadi sebahagian daripada sistem rasmi yang akan dirujuk dalam pelbagai keputusan lain.
Sehubungan itu, kebimbangan yang dibangkitkan bukan mengenai kebolehan individu pemegang UEC, tetapi kesan jangka panjang terhadap keupayaan negara mengekalkan satu kerangka dasar yang jelas dan mudah diurus.
Pendidikan perlu keselarasan kebangsaan
Bekas Ketua Pengarah Pendidikan Malaysia, Tan Sri Dr Alimuddin Mohd Dom, menegaskan bahawa kestabilan sistem pendidikan bergantung kepada kejelasan dasar serta pematuhan kepada piawaian yang ditetapkan.
Menurutnya, apabila terlalu banyak laluan berasingan diwujudkan tanpa penyelarasan yang kukuh, sistem pendidikan akan menjadi semakin sukar diurus dan berisiko kehilangan hala tuju.
Dimensi wilayah turut menambah kerumitan perbahasan ini. Perbincangan mengenai Sabah dan Sarawak sering dikaitkan dengan soal autonomi.
Namun, pendidikan pada asasnya memerlukan keselarasan kebangsaan. Perbezaan pendekatan yang tidak diselaraskan berpotensi menimbulkan ketidaksamaan dalam penilaian kelayakan, sekali gus menyukarkan mobiliti pelajar dan tenaga kerja antara negeri.
Secara keseluruhan, isu UEC tidak boleh dilihat secara terpisah daripada kerangka dasar pendidikan negara.
Ia melibatkan pertimbangan mengenai bagaimana negara menetapkan peraturan bersama, mengurus kepelbagaian, dan memastikan sistem yang dibangunkan kekal boleh ditadbir dengan berkesan dalam jangka panjang.
Keputusan yang dibuat hari ini bukan sekadar memberi kesan kepada satu kumpulan pelajar, tetapi membentuk cara negara mengurus pendidikan, kelayakan dan peluang dalam tempoh yang panjang.
Sertai Saluran Telegram TV Pertiwi: t.me/tvpertiwi
